25 Aralık 2016 Pazar

Thomas Nast, Clement Clarke Ve Noel Baba





Yıllarca her yeni yıla girişte Noel Baba figürü bir tartışma söz konusu olmuştur. Hakkında onlarca şey söylenmiş, iddialarda bulunulmuştur. Peki sürekli ismini duyduğumuz bu Noel Baba kimdir? Kimileri Akdeniz’de bulunan Likra’nın Myra yöresinde yaşadığı iddia edilen Psikopos Nicola’nın konu olduğu bir efsane olduğunu söyler. Bu efsaneye göre Psikopos Nicola  4. Yüzyılda yaşamış bir Hristiyan azizidir. İyi kalpli ve yardımsever bir adamdır ve yoksullara hediyeler dağıtmasıyla tanınır. Bu yardımseverliği insanlar tarafından sevilmiş ve o öldükten sonra bile devam eden bir geleneğe dönüşmüştür. Bu efsane göre Noel Baba bir Hristiyan figürü olarak tanınır fakat bu doğru değildir. Noel Baba Kuzey Avrupa’da anlatılan bir halk masalıdır aslında.
Bu masaldaki karakter çocukları çok sevmesi ve onlara hediyeler dağıtmasıyla bilinirdi.
İskandina ülkelerindeki eskimo evlerini bilir misiniz? İşte masalda ki evler öyledir. Evlerin kapıları yabani hayvanlardan korunmak için üstte bulunmaktaydı. Masalın kahramanı da hediyeleri üstte bulunan bu kapıdan dağıtırdı. Gelelim bu halk masalının nasıl tanındığına :
1492’de Kristof Colomb’un Amerika’yı keşfetmesiyle İskandinav göçmenleri bu halk masalını da yanlarına alıp Amerika’ya gelirler. Masal orda da anlatılmaya başlar. 1820’lere gelene kadar bu masaldaki karakterin neye benzediği bilinmezken Clement Clarke adlı şair bir şiirinde Noel Baba’yı ilk kez betimler. Şu dizilerle anlatır Noel Baba’yı :
Gözleri nasılda parıldar
Gamzeleri ne kadar şen
Yanakları güle benzer
Burnu ise kiraza
Geniş yüzüyle kahkaha attığında
Ho Ho oynar yuvarlacık tombul göbeği ve tıknazdır
Yaşlı neşeli bir cin gibi
Ve ben onu gördüğümde gülmekten alamam kendimi

İlk kez bu dizlerle resmedilmiştir Noel baba. Bir şiir kahramanı olmuştur. Fakat hala kağıt üzerinde bir resmi yoktur. Hala sadece sözlü masalın kahramanıdır. İşte 1863’lere geldiğinde Thomas Nast ilk defa Noel Babayı çizmiştir. Thomas Nast Amerikan karikatürünün babası olarak tanınan ABD’li bir karikatüristtir. Noel Baba’yı çizdiği yıllar yani 1863 , ABD iç savaşının olduğu güneylilerin köleliği  kuzeylilerin de köleliğin kalkmasını savunduğu yıllardır. Nast’ın çizdiği resimde Noel Baba kuzeylileri  temsil ediyordu. Çizimde Noel Baba Afrika kökenli insanlara benzer ve kuzey cephesindeki insanlara hediyeler dağıtır . Evet yanlış duymadınız Noel Baba ilk resmedildiğinde bir siyahiye benziyordu. Resimde elinde bulanan kukla ise güneylilerin lideri Jefferson Davis’a aitti. Nast aslında güneylilerle dalga geçiyordu.


                                        

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki Noel Baba dini bir motif değildi. Bir İskandinav halk masalıydı . İlk kez bir şiirde tasvir edilmiş ve Nast’ın çizimiyle ilk kez resmedilmiş hayali bir kahramandı.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder